De geschiedenis van de kruidengeneeskunde is een lange geschiedenis. De kruidengeneeskunde is een eeuwenoude studie naar de vermoedelijke geneeskrachtige werking van planten. Het is een studie die doorgaans veel kennis uit verhalen, ervaringen en anekdotes haalt. De kruidengeneeskunde behandelt ziektes met geneesmiddelen die als actieve ingrediënten uitsluitend planten, delen van planten of plantenmaterialen of combinaties daarvan bevatten. Helaas zijn weinig werkingen van kruiden bewezen.
Soms worden mensen beter van de werkzame stoffen in planten, soms worden mensen zieker en soms worden mensen beter maar weer op een andere manier zieker… Dit is het eerste deel van de geschiedenis van de kruidengeneeskunde.
Kruidengeneeskundige en sjamanen #
Als je veel experimenteert weet je op een zeker moment waar je beter van wordt, en waardoor zieker. Dit is precies wat mensen een lange tijd hebben gedaan (en nog steeds doen). Mensen die experimenteerden, leerden, verbeterden en toepasten, noemden men kruidengeneeskundige of in andere delen van de wereld sjamanen.
Door archeologische vondsten weten wij dat de mens 60.000 jaar geleden begon met experimenteren met planten. De eerste geschreven verwijzingen naar remedies gebaseerd op kruiden zijn 5.000 jaar oud (1).
Door de komst van fytochemie veranderde de kruidengeneeskunde in de 19e eeuw. Het werd mogelijk om de chemische samenstellingen van plantenmaterialen te bestuderen.
De opkomst van medicijnen #
De opkomst van de fytochemie in de 19e eeuw en de uitvinding van pillen maakte het mogelijk om medicijnen in de vorm van pillen te produceren. Door de groeiende effectiviteit (door met name de ontdekking van penicilline) groeide de populariteit van moderne medicijnen. Het wetenschappelijk gebied dat zich bezighoud met het ontwikkelen van medicijnen heet de farmacognosie.
De farmacognosie is een relatief jonge studie die geneesmiddelen onderzoekt. En dan met name fysieke, chemische, biochemische en biologische eigenschappen van medicijnen van natuurlijke oorsprong. De farmacognosie doet dit met het doel om de werkzame stoffen in planten in laboratoria te onderzoeken, isoleren, te synthetiseren en effectieve medicijnen te ontwikkelen en mogelijk te maken op grote schaal (3).
Hoe de farmaceutische benadering de kruidengeneeskunde heeft vervangen #
Tegenwoordig is het zo dat de wetenschappelijke farmaceutische benadering die van de kruidengeneeskunde in de westerse gezondheidszorg grotendeels heeft vervangen (2).
In sommige landen is kruidengeneeskunde nu aangemerkt als alternatieve geneeskunde. Maar in vele landen worden remedies met kruiden nog steeds gebruikt. Het is zelfs zo dat 80% van de mensen in ontwikkelingslanden vertrouwen op kruiden voor hun zorg (3). Tevens is het zo dat hedendaagse medicijnen nog steeds vrijwel altijd gebaseerd zijn op de stoffen in planten.
Naast deze overeenkomst is er desondanks een belangrijk verschil tussen plantenstoffen en stoffen in medicijnen. De stoffen in planten zijn namelijk in hun ‘natuurlijke’ staat terwijl de stoffen in medicijnen in een laboratorium onderzocht, geïsoleerd en gesynthetiseerd zijn. Hierdoor is de effectiviteit van medicijnen groter, en hierdoor heeft de farmaceutische benadering die van de kruidengeneeskunde in de westerse wereld voor een groot deel vervangen.
Bronnen #
De thee kennisbank heeft strikte richtlijnen voor brononderzoek. Alle bronnen die voor dit artikel gebruikt zijn kunnen gevonden worden op onze bronnen pagina.